Gostovanja u Narodnom pozorištu u Beogradu – istorijski operski snimci u periodu od 1969. do 1989. godine
Guests of National Theatre in Belgrade – Historical Opera Performances Recordings from 1969 to 1989 (ARSC – The Association for Recorded Sound Collections)
Opera, kao jedan od najznačajnijih scenskih muzičkih oblika, svoj život započinje i živi u pozorišnoj dvorani. Iskustvo emocionalnog, zvučnog i vizuelnog doživljaja dostupno je onima koji su izvođenju prisustvovali – publici. Uprkos tome što u obliku sećanja ono nastavlja svoj život u slušaocu/posmatraču, ono nije dostupno i drugima: ne može se čuti, doživeti a ni prepričati.
Narodna biblioteka Srbije je projektom digitalizacije zvučnih kaseta sa unikatnim snimcima operskih predstava u Narodnom pozorištu u Beogradu – Gostovanja u Narodnom pozorišu u Beogradu – Istorijski snimci operskih izvođenja od 1969. do 1989 – učinila važan korak ka zaštiti zvučnog nasleđa značajnog na nacionalnom ali i međunarodnom nivou. Zahvaljujući g. Husniji Kurtoviću, profesoru akustike i istinskom zaljubljeniku u operu koji je na operske predstave odlazio sa kasetofonom i mikrofonom i snimao ih počev od kraja šezdesetih godina prošlog veka, glasovi i izvođenja veoma značajnih stranih i domaćih operskih izvođača ostali su zabeleženi. Celokupna kolekcija prof. Kurtovića broji preko 300 audio kaseta. Narodna biblioteka Srbije je na poklon od prof. Kurtovića primila 122 kasete koje su u okviru ovog projekta digitalizovane. Očekivani broj snimaka operskih predstava koje su (integralno ili delimično snimljene) u okviru ovog projekta digitalizovane iznosi oko 140. Iako zabeleženi, ovi snimci do sada nisu bili dostupni javnosti. Uz grant i svesrdnu pomoć The Association for Recorded Sound Collections – ARSC, stručna i šira javnost će biti u prilici da oživi prošlost slušajući glasove Plasida Dominga, Maria del Monaka, Elene Obrascove, Lučana Pavarotija i mnogih drugih operskih umetnika koji su gostujući u našoj zemlji izvodili operske predstave rame uz rame sa brojnim domaćim operskim izvođačima – Radmilom Bakočević, Živanom Saramandićem, Milkom Stojanović, Biserkom Cvejić i mnogim drugima.
Kako su operska izvođenja jedinstvene manifestacije muzičkog dela, tako i ovi snimci predstavljaju unikatne dokumente koji svedoče o operskoj, muzičkoj sceni i izvođačkoj praksi u Beogradu od 1969. do 1989. godine, ali i šire – o kulturnom ambijentu u Beogradu u tom periodu.
Prema propozicijama granta, Narodna biblioteka Srbije je u obavezi da snimke podeli sa još četiri međunarodne i domaće institucije koje su posvećene očuvanju zvučne kulturne baštine. Snimci i svi propratni materijali koji čine rezultat projekta (digitalne kopije kataloga prof. Kurtovića, programa i ličnih beleški g. Kurtovića) biće poklonjeni Narodnom pozorištu u Beogradu, Muzikološkom institutu Srpske akademije nauka i umetnosti u Beogradu, ali i Zvučnom arhivu Britanske nacionalne biblioteke u Londonu i Kongresnoj biblioteci u Vašingtonu.
Projekat traje dve godine (mart 2015 – mart 2017).
Po završetku projekta, kolecija snimaka i propratnih materijala će biti dostupna na sajtu Digitalne NBS.
mr Vesna Aleksandrović,
Voditelj zbirke notne, audio i audiovizuelne građe Narodne biblioteke Srbije
