Amfiteatar Narodne biblioteke Srbije
27/12/2023.
Narodna biblioteka Srbije i Muzej Srpske Pravoslavne Crkve pozivaju Vas da dođete u sredu, 27. decembra 2023. godine, u 14 sati, u Amfiteatar Narodne biblioteke Srbije, na svečano predstavljanje kompleta izdanja RUKOPISI Muzeja Srpske Pravoslavne Crkve: ZBIRKA RADOSLAVA M. GRUJIĆA, sa pratećom izložbom.
Prisutnima će se obratiti:
- prof. dr Tomislav Jovanović, recenzent
- Ljupka Vasiljev, arheograf savetnik, koautor
- dr Vladan Trijić, načelnik Arheografskog odeljenja Narodne biblioteke Srbije
- Jerej dr Vladimir Radovanović, upravnik Muzeja Srpske Pravoslavne Crkve
Projekat publikovanja albuma vodenih znakova, paleografskog albuma i opisa rukopisa Grujićeve zbirke osmišljen je još početkom šezdesetih godina prošlog veka, zaslugom protojereja-stavrofora profesora Vladimira Aleksijeviča Mošina, osnivača Arheografskog odeljenja Narodne Biblioteke Srbije. Sa prvim arheografskim opisima rukopisne zbirke iz Ostavine Radoslava M. Grujića otpočeto je u periodu 1962–1964. godine. Profesor Mošin je okupio mlade saradnike i zajedno sa njima istraživao rukopise ove zbirke tokom više decenija. Za većinu rukopisa izradio je opise materijalnog stanja, pisma, jezika, sadržine i zapisa, kao i istorijat.
U nastojanju da se ovaj posao okonča posle smrti prof. Mošina, potpuno opiše zbirka i ovekoveči rad prethodnika koji je trajao više od sedamdeset godina, ostvarena je saradnja Muzeja Srpske Pravoslavne Crkve i Narodne biblioteke Srbije iz koje je proizašlo izdanje „Rukopisi Muzeja Srpske Pravoslavne Crkve: Zbirka Radoslava M. Grujića“.
Zajedničkim snagama, ove dve institucije su u toku poslednje decenije radile na tome da se sistematizuju sve beleške sa opisima rukopisa prof. Mošina i njegovih saradnika, ali i da se dovrši ono što nije bilo urađeno. Ljupka Vasiljev, koja je od početka sarađivala sa prof. Mošinom na obradi fonda rukopisa zbirke Radoslava Grujića, obradila je iluminaciju, povez i vodene znake, kasnije dodavši i kompletne opise više desetina neopisanih rukopisa, radi uvida u potpunost zbirke, te priredivši dve sveske Paleografskog albuma.
Dimitrije Bogdanović je proverio i dopunio do tada urađene opise, ostavivši i napomene o tome šta je potrebno da se još preduzme, a obradio je i 25 ranije neobrađenih, mlađih knjiga. Najzad, Mirjana Grozdanović-Pajić proverila je, dopunila i datovala vodene znake, pripremivši i Filigranološki album. Krajnji rezultat ovog ostvarenog projekta danas jeste preko 350 obrađenih rukopisa i pet publikovanih knjiga: Filigranološki album vodenih znakova, dva toma Opisa rukopisa i dva Paleografska albuma.
Uz predstavljanje petoknjižnog izdanja priređena je i prateća izložba.
Radoslav M. Grujić (1878–1955)
Protojerej-stavrofor prof. dr Radoslav M. Grujić jedna je od najistaknutijih ličnosti srpske nauke i kulture između dva svetska rata. Započeo je svoje obrazovanje u rodnom Zemunu, da bi posle sticanja svešteničkog čina (1899) jedno vreme radio kao veroučitelj u Bjelovaru, a potom završio Pravni fakultet (1908) i Filosofsko-historički fakultet u Zagrebu (1911). Bio je profesor Bogoslovije Svetog Save u Beogradu od 1919. godine, zatim vanredni i redovni profesor i dekan Filozofskog fakulteta u Skoplju i Teološkog fakulteta u Beogradu.
Na poziciji predsednika Skopskog naučnog društva bio je do 1937. godine. Zaslužan je za osnivanje Istorijsko-arheološkog muzeja u Skoplju. Zajedno sa prof. Lazarom Mirkovićem radio je na osnivanju Muzeja Srpske Pravoslavne Crkve. Bio je dopisni član Srpske akademije nauka i umetnosti i jedan od osnivača Arheološkog i istorijskog instituta SANU. Tokom svog života Radoslav Grujić uspeo je da spase i prikupi preko 350 rukopisnih knjiga. Ova zbirka rukopisnih knjiga predstavlja jedan je od najznačajnijih i najobimnijih fondova rukopisnih knjiga u srpskom narodu.
Vladimir Aleksejevič Mošin (1894–1987)
Protojerej-stavrofor prof. Vladimir Aleksejevič Mošin čitav svoj život posvetio je pronalaženju, proučavanju i naučnoj obradi rukopisnih knjiga. Jedan je od prometeja srpske arheografije, paleografije i metodologije obrade rukopisnih i starih štampanih knjiga. Akademsko obrazovanje stekao je na univerzitetima u Sankt Peterburgu, Tbilisiju i Kijevu, Beogradu i Zagrebu. Posle izbijanja građanskog rata u Rusiji stiže u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca 1921. godine. Radio je kao gimnazijski (u Koprivnici, Pančevu i Beogradu) i univerzitetski profesor (u Skoplju i Beogradu), a stiče i sveštenički čin (1942). Posle Drugog svetskog rata radio je kao direktor Arhiva i Istorijskog instituta JAZU u Zagrebu. Osnivač je Arheografskog odeljenja Narodne biblioteke Srbije. Vladimir Aleksejevič Mošin je slavistiku obogatio brojnim značajnim publikacijama.
Ulaz je slobodan! Dobro došli!
