Anuška Micić, rođ. Kon/Kohn (1894, Vinkovci, Austrougarska – 1961, Beograd, SFRJ). Rođena je u porodici vinkovačkih Jevreja. Zenitističko ime: Nina Naj. Njena majka bila je sestra industrijalca, uticajnog poslovnog čoveka i dobrotvora Matije Frojnda, vlasnika tvornice hartije „Lipa Mil” u Zagrebu. Anuška je svoj život između dva rata, s jedne strane, vezala za porodični posao proizvodnje i plasmana hartije, dok je s druge, kao intelektualka i zagovornica avangardnih ideja, svu svoju energiju uložila u transformaciju viška dobiti u produkciju avangardnog glasila Zenit (1921–1926), Biblioteke Zenit i propagandnog avangardnog materijala koji je bio izraz zajedničke umetničke aktivnosti njene i njenog muža Ljubomira Micića (1895–1971). Prevodila je umetničke i programske tekstove avangarde sa nemačkog i francuskog, ali i sa srpskohrvatskog na te jezike. Retko se potpisivala iza svojih radova. Vodila je finansijske poslove u Zenitu, organizovala je moderan vid advertajzinga na stranicama ovog časopisa, pri čemu je uspela gotovo nemoguće, da se u jednom anarhističkom časopisu oglašavaju najuspešnije privredne kompanije u Kraljevini SHS. Posle Drugog svetskog rata živela je sa mužem Ljubomirom u velikom siromaštvu, opstajući zahvaljujući povremenoj pomoći svojih rođaka iz Sao Paola i Njujorka koji su, napustivši Jugoslaviju uoči rata, preživeli Holokaust.
Ljubomir Micić (1895, Sošice kod Jastrebarskog, Austrougarska – 1971, Beograd, SFRJ). Avangardni pesnik i urednik. Rođen je u porodici Petra i Marije Micić, rođene Ostojić. Diplomirao je filozofiju na Filozofskom fakultetu u Zagrebu. Nakon prvih pesničkih zbirki, sa svojom suprugom Anuškom Micić, rođ. Kon, pokrenuo je Zenit – Internacionalnu reviju za umetnost i kulturu (1921–1926). Časopis je predstavljao subverziju, kako u estetskom i poetičkom tako i u političkom i produkcijskom smislu. Zagrebačka faza trajala je do 1923, kada je redakcija morala da se preseli u Beograd. Sa suprugom Anuškom je pokrenuo Biblioteku Zenit (1921), osnovao je Galeriju dela domaćih i inostranih modernih i avangardnih umetnika (1922) i priredio Međunarodnu izložbu nove umetnosti (1924). Nakon zabrane Zenita u Beogradu 1926, pod optužbom za širenje komunističke propagande, Micić je emigrirao u Francusku, gde je sa suprugom ostao do 1936. Tokom tridesetih godina Micić je inklinirao ka desnici, poričući svoj avangardni period, što se dovršilo 25. maja 1940. kada je objavio književno-politički časopis Srbijanstvo. Za vreme Drugog svetskog rata i kasnije nije učestvovao u javnom životu. Nakon rata živeo je sa Anuškom u garsonjeri u Ulici prote Mateje 18. Više puta bio je prisilno hospitalizovan i zatvaran. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu, pored supruge Anuške.
***
Kroz 157 hronološki sređenih i anotiranih pisama (1920–1960), čije jezgro čini turbulentni period s kraja dvadesetih i tokom tridesetih godina (posebno 1927, 1933, 1939), čitalac je u prilici da se upozna sa konfiguracijom intimnog sveta i odnosa jednog od najznamenitijih parova umetničke avangarde na našim prostorima – Anuškom Micić, rođ. Kon i Ljubomirom Micićem – ali i sa mnogim podacima relevantnim za književnoistorijska, sociološka i ideološka istraživanja srpske i jugoslovenske kulture prve polovine 20. veka.
Iz recenzije dr Biljane Andonovske
Sudbina pisca, umetnika sagledana je u Strašnoj komediji kao sudbina jednog doba, različitih političkih sistema i istorijskih neprilika, a Anuška i Ljubomir kao metonimije istorijske sudbine ne samo književnosti i kulture. Ova monografija tako nudi građu za revalorizaciju dijalektike istorija–književnost u polju egzistencijalnog biografskog iskustva pojedinca kao „mere” književnosti i istorije. Kao da je ovom kolekcijom pisama najednom izvršena demistifikacija onoga što su istorijska diskurzivna mistifikacija i nemost učinili; kao da je samim obelodanjivanjem ove prepiske raskriveno naličje ideološkog i političkog strukturiranja (književne) istorije kao najstrašnije komedije. A naličje svake istorije jeste mesto humanog. Onog prećutanog, „žrtvovanog”, zaboravljenog: konkretne ličnosti u vremenu.
Iz recenzije dr Dragana Boškovića
