Jelena Dimitrijević
Filozofski fakultet Univerziteta u Nišu i Narodna biblioteka Srbije, 2024.
Zbirka poezije Jelene J. Dimitrijević Na okeanu i preko okeana sadrži osamnaest pesama nastalih u toku putovanja ka Americi septembra 1919. godine i tokom njenog boravka u SAD 1920. godine. Ovo je prvo izdanje zbirke koja se u rukopisu pod oznakom R542 čuva u Narodnoj biblioteci Srbije. Iz nje je tokom protekle 104 godine objavljeno, prema dostupnim podacima, samo nekoliko pesma, ostale se sada prvi put pojavljuju pred čitaocima. Transkripcija rukopisa je započeta u okviru projekta Knjiženstvo i predstavlja deo edicije posvećene štampanju rukopisa Jelene J. Dimitrijević. […] Zbirka je brižljivo građena kao celina koja se kreće od teme večnosti i smrti, preko različitosti kultura, prijateljstva, slobode i etičkih pitanja i završava meditacijama o prostornoj i vremenskoj udaljenosti. Ove teme su zastupljene i u zbirci poezije na francuskom jeziku U suton (Au Soleil couchant) koja će nastati nekoliko godina kasnije. Tako sagledana, zbirka Na okeanu i preko okeana izgleda kao put oporavka od traume rata, razaranja i gubitka životnog saputnika do duboke spoznaje sebe same, širine i čudesnosti sveta, ali i kontinuiteta patnje i nepravde u tom svetu, kao i neprolaznog bola koji život donosi.
Biljana Dojčinović i Vladimir Đurić
(iz „Predgovora”)
